Gogol – Palto Kitap Özeti
Dostoyevski’nin “Hepimiz Gogol’un Paltosundan çıktık.” dediği eserdir Palto. Aslen Ukraynalı olan Gogol bu uzun hikâyeyi 1842 yılında yayımlamıştır. Rus Edebiyatı’nın temel taşlarından biri olarak kabul ettiğimiz bu hikâye yayınlandığı dönemde Rus toplumunu aşağıladığı gerekçesiyle çok eleştiri görmüştür. Gogol Palto hikâyesinde o dönem Rus insanı üzerindeki sosyal sınıf baskısını bilhassa bu baskının alt sınıfları nasıl etkilediğini incelemiş ve Rus bürokrasini bir memur üzerinden eleştirmiştir.
Palto Kitap Özeti
Akakiy Akakiyeviç, devlet dairesinde çalışan dokuzuncu dereceden memurdur. Biraz tuhaf bir adamdır. Çoğunlukla düşünür fakat konuşmaz, kendi kabuğuna çekilmiştir ve orada yaşar. Dairedekiler ona takılmayı ve onunla dalga geçmeyi severler fakat Akakiyeviç işini sevdiği için bunların hiçbirini önemsemez. İşi birtakım özel belgeleri kopya etmektir. Bazen eve gittiğinde bile bir şeyleri kopya etmekten kendini alamaz. Aldığı maaşla ucu ucuna geçinmektedir fakat bundan da gocunmaz. Hayatında kendinden başka kimsesi de yoktur.
Akakiyeviç’in Rusya’nın sert kışlarında üşümemek için yıllardır giydiği paltosunun yaka kısmı artık yamaya yamaya yok olmuştur. Giymekten iyice incelmiştir ve onu sıcak da tutmaz. Akakiyeviç’i tanıyanlar paltosunu da bilir. Dairedeki iş arkadaşları onunla dalga geçmek istediklerinde işe paltosuyla başlarlar. Akakiyeviç de paltosunun artık işe yaramadığının farkındadır fakat yeni bir palto alacak kadar parası yoktur. Rusya’nın zenginleri soğuktan korunmak için paraya kıyıp tilki hatta sansar kürkünden yapılmış paltolar almaktadırlar.
Akakiyeviç sonunda terziye gittiğinde terzi paltosunun artık yama tutmayacağını ve tek çaresinin yeni bir palto almak olduğunu söyler. Akakiyeviç başta bu duruma bütün gücüyle direnir çünkü yeni bir palto almak için parası yoktur ancak sonunda kabullenir ve yeni bir palto için para biriktirmeye başlar. Fakat bu zaten kıt kanaat geçinen bu dokuzunu derecedeki memur için kolay bir iş değildir. Çoğu gece aç yatar, fazladan hiçbir harcama yapmaz ve fazla mesai yapar ki paltonun parası biriksin. Geceleri erkenden acıkmamak için erken yatar. Her şeyi idareli kullanmaya çalışır bazen hiç kullanmaz. Neredeyse yaşamıyor gibidir.
Akakiyeviç para biriktirirken bir yandan da alacağı paltonun hayalini kurar. Sıcaklığı ve yumuşaklığını düşünerek mutlu olur. Bazen olmayacağını bilse bile palto için sansar kürkünden bir yaka düşler. Dairedeki müdürü onun bu çalışma azmini görüp de ikramiye verdiğinde palto parası da çıkmış olur. Terziye gider ve ikisi beraber palto için gereken her şeyi tamamlarlar. Paltosu hazırdır ve Akakiyeviç mutlu bir şekilde paltosunu giyer. İş arkadaşları bu paltonun şerefine bir parti düzenlerler fakat Akakiyeviç parti adamı değildir. Evine geri dönerken karşılaştığı bir hırsız üzerindeki paltosunu çalar. Zavallı adam eski paltosuna geri dönmek mecburiyetinde kalır fakat artık kimsenin beklemediği kadar üzgündür. Ne kadar uğraşsa da paltosu bulunmaz, kendisi de bulamaz. Sonunda soğuktan onu koruyamayan bir paltoyla kaldığı için hastalanır ve ölür.
O ölmüş olsa bile insanlar paltosunun çalındığı yerde bir adamın dolaştığını, bunun Akakiyeviç’in hayaleti olduğunu ve hala paltosunu aradığını söylerler.
