Öncelikle romanın her bölümünde ana karakterlerden birine yönelik bir anlatım mevcut. Bu anlatımla romana farklı farklı açılardan bakmamız sağlanıyor ve romanı daha çekici hale getiriyor. Tabi roman şekil olarak bu anlatımı tercih ettiği için kitabı incelerken öncelikle ana karakterlerin tahlilini yapmanın daha doğru olduğu düşüncesindeyim.
Karakterler
Naze: Berzo ile olan evliliğinden 8 tane kız dünyaya getirmiş bir anne. Her defasında erkek olacağı ümidiyle denemekten vazgeçmemesine rağmen son hamileliğinde ikiz olarak Pembe ve Cemileyi dünyaya getiriyor. Tabi onlar için Kader ve Yeter.
Berzo : 8 kız babası olan Berzo , yetiştiği coğrafya için daha medeni sayılabilecek bir birey olarak karşımıza çıkıyor bu romanda. Tabi coğrafyadan tamamen bağımsız da değil düşünceleri. Her ne kadar kızlarını medeni bir baba gibi yetiştirmiş olsa da yaşadığı coğrafyanın onun da içine sızdığı zamanlar tabi ki var. Karaktere daha detaylı baktığımızda Doğu ve Batı kültüründen sentezlenmiş olarak değerlendirebiliriz. Ne tam bir batılı gibi düşünüyor diyebiliriz Berzo’ya ne de salt bir doğulu…
Ayşe: Ayşe’nin eşinin adı hiç geçmiyor romanda. Sadece sarhoş bir adamla evli olduğunu biliyoruz. 3 çocuk annesi olan Ayşe en çok en küçük oğlu Adem’e düşkün. Yaşadıklarından sonra karakterinin değiştiğini görebiliyoruz. Güçlü olmaya çalışan bir kadın modeli olarak yorumlayabiliriz.
Cemile : Hiç kimse kullanmasa da “Yeter” ismiyle de bilinen Cemile ikiz kardeşi Pembe’ye çok düşkün. İkiz kardeşi için yapamayacağı şey yok gibi gözüküyor. Biraz şansı yanında olmayan bir karakter olmakla beraber yaşadığı bölgede ebe olarak geçimini sağlıyor. Tam bir cefakar Anadolu kadını modeli olarak çıkıyor karşımıza. İnançlarına sıkı sıkıya bağlı bir insan.
Pembe: Roman için en önemli ana karakterlerden birisi Pembe. Eşi Adem onları bırakıp gittiğinde üç çocuğuyla yapayalnız kalıyor. Çok zorluklar çeken bu karakterimiz günün birinde aşka yeniden inanıyor. Sanki yeniden doğacak gibi oluyor , ancak bu ailesinin bir şekilde sonunu getiriyor diyebiliriz. Pembe’nin de ikiz kardeşi gibi bir başka adı daha var. Pembe Kader olarak da biliniyor. İkiz kardeşi Cemile’ye o da çok düşkün. Cemile’nin aksine Pembe büyürken daha şanslı olarak büyüyor.
Adem: Pembe ‘ye pek de iyi kocalık ettiği söylenemez. Bu karaktere baktığımızda küçükken annesine çok düşkün olduğunu görüyoruz. Küçükken yaşadıkları aile hayatına olan inancını yitirmesine neden olmuş olacak ki , eşini üç çocukla ortada bırakıp Roksana isimli bir striptizciye aşık oluyor. Aynı zamanda kumar bağımlısı.
Esma: Bir erkek olarak doğsaydı dünyanın en mutlusu olacağını düşünürdü hep Esma. Abisi İskender’e karşı annesinin hep farklı davrandığını düşünürdü. En çok da kendi odası olmasını isterdi. Ergenlik döneminde kendini keşfetmeye çalışırken ailevi sorunlar arasına sıkışıp kalmıştı. Ancak bu en büyük hayali olan yazar olma fikrini hiçbir zaman değiştiremedi.
Yunus: Küçük yaşta aşık olmak onu olgunlaştıran en büyük sebeplerdendi. Sır tutmayı bilir damarına basmazsanız mezara kadar bile götürebilirdi. Yüreği her zaman çocuk gibi saf kaldı ve affedici bir yüreğe sahipti.
İskender: Babasının olmayışının onu erken olgunlaştırdığını görebiliyoruz romanda. Hatalarından ders çıkarmayı öğrenebilen bir yapısı var. Yalnızca babasının yuvayı terk edişinin onun omuzlarına yüklediği sorumluluğu yanlış kişilere güvenerek kaldıramadı ve yaptığı hatayı çok uzun bir müddet bedel ödeyerek ve ıslah olarak farkına vardı. İngiliz arkadaşları ona İskender’in (Alexhander) kısaltması olarak Alex demektedirler.
Kitap Özeti
Asker abisini ziyaret etmek için doğuya gelen Adem , Cemile’ ye vurulur. Ancak babası Berzo, Cemile’yi Adem’e vermez. Bunun üzerine Adem , Pembe ile evlenir. Daha sonra Adem ve Pembe’nin İskender , Esma ve Yunus adında üç çocukları olur. Ve İngiltere’ye yerleşirler. Adem kumar oynarken Roksana adında bir kadına aşık olur. Ve Pembeleri terk eder. Adem’in evi terk etmesi Pembe’yi çok zor duruma düşürür. Çocukları ile ilgilenemez olur ve çok mutsuzdur. En küçük çocuk olan Yunus sürekli olarak evlerinin yakınında bir binayı işgal etmiş olan , sistem karşıtı ideolejileri olan bir grupla vakit geçirir. Çünkü gruptaki Tobiko adlı kıza aşıktır.
İskender ise bir gün zor bir durumdan kurtardığı Kate’le yakınlaşır. Onunla beraber vakit geçirmeye başlar. Pembe bir gün girdiği bir mağazada malzeme alacakken tezgahtarın ırkçı tutumlarına maruz kalır. Hemen arkasındaki müşteri olan Elias , Pembeyi bu durumdan kurtarır. Bu durum Pembe’nin çok hoşuna gider. Ve aşçı olan Elias’ı görmeye bir gün lokantasına gider ve beraber yemek yaparlar. Daha sonra Elias , Pembe’nin çalıştığı kuaföre gelir ve ona saçını kestirir. Elias , Pembe’yi sinemaya davet eder. Yaptığının yanlış olduğunu düşünen ve korkarak hareket eden Pembe’nin aklına küçükken şehre hastaneye gittiklerinde babasının onu sinemaya götürüşü gelir. Ve sinemaya gider.
Yunus , işgalcilerle ilişkilerini aşırı ilerletir. Tobiko’ya olan aşkı gün geçtikçe artmaktadır. Ancak Tobiko ondan yaşça büyük olduğu için ona sadece tatlı bir çocuk gözüyle bakar. Yunus sürekli olarak büyük gibi görünmeye çalışmaktadır.
İskender güçlü ve arkadaşları arasında lider bir konumdadır. Bu durumundan yararlanmak isteyen ideoloji sahibi kimselerle tanışır. Bir yandan da Kate ile olan yakınlığı ilerler. Kate hamile kalır. İskender amcası Tarık’tan kürtaj için para ister. Kardeşi Adem’in yokluğunda zor zamanlar geçirdiklerini ve İskender’in annesi Pembe’nin hareketlerini tasvip etmeyen Tarık parayı İskender’e verir.
Belediye meclisi işgalcileri bir operasyonla binadan çıkardıktan sonra Yunus sokak-sokak Tobiko’yu aramaya koyulur. Annesi ve Elias’ı beraberlerken görür ve şok olur. Annesinin mutluluğunu görünce şaşırmıştır. Ancak bu sırrı ablası Esma dahil kimseyle paylaşmaz. Daha sonra işgalcilerin Kaptan’ın evinde toplandığını duyar ve oraya gider. Orada Tobiko’ya olgun olduğunu göstermek için sırtına bir Yunus balığı dövmesi yaptırır.
Bu arada Tarık iş için şehrin öbür yakasına gitmişken Pembe ve Elias’ı görür. İskender’le konuşarak annesine dikkat etmesini söyler. İskender sinirlenir , Adem’in Roksana ile birlikte olduğu kulübe gider ve babasına eve dönmesi gerektiğini annesinin başka biriyle görüştüğünü söyler. Adem , Roksana’ya aşık olduğu için umursamaz. İskender kızar tartışırlar babası İskender’e tokat atar.
Pembe , Yunus’a sarılırken dövmesini görür. Ona kızacakken Yunus onu Elias ile gördüğünü söyler. Esma şok olur. Yunus’a bunu İskender’e söylememesi gerektiğini tembihler.
Pembe , Cemileye yazdığı bir mektupta Elias ile olanları anlatır. Cemile’ye getirilen bir yaralı iyileştikten sonra Cemile’nin elmasını çalar ve kaçar. Cemile’ye vefa borcu olan insanları kaçak yollarla sınırdan geçiren birkaç adam, hırsızı yakalayıp öldürür. Elması Cemile’ye geri getirirler. Cemile onlardan onu İngiltere’ye göndermelerini ister.
İskender amcasının da telkinleri sonucunda bir gün eve giderken Pembe’yi göğsünün sağından bıçaklar ve kaçar. Amcasını arar ve amcası onu satar. Önce Kate’in evine saklanır. Daha sonra polisler gelince oradan kaçar ve en sonunda polise yakalanır. Annesinin öldüğünü öğrenir ve hapse düşer. Uzun yıllar hapiste kalır. Ziyaretine sadece Esma gelir.
Roksana bir iş adamıyla beraber Adem’i bırakıp Abu Dabi’ye gider. Adem bir din adamından para alıp Roksana’nın arkasından Abu Dabi’ye gider. Ve bir inşaatta çalışmaya başlar. Daha sonra İskender’in Pembe’yi öldürdüğünü öğrenir ve çalıştığı inşaatın en üst katından kendini aşağı atarak intihar eder.
İskender’in hapisten çıkmasına kısa bir zaman kalınca Yunus , İskender’i ziyarete gelir. Ve Pembe’nin ölmediğini , onları ziyarete gelen ikizi Cemile’nin öldüğünü söyler. Bu sırrı yalnızca Esma ve Yunus bilmektedir. Yunus Pembeyi götürerek , evlerini geri alan işgalcilerle yaşamasını sağlamış. Ve Cemile’nin getirdiği elması satıp onun parasıyla idare etmişlerdir. İskender bu habere çok sevinir. Hapisten çıktığında annesinin elini öpüp helallik almak ister.
İskender hapisten çıktığı gün Esma onu karşılar. İskender annesini sorduğunda , annesinin Yunus onu ziyarete geldikten bir müddet sonra vefat ettiğinin haberini verir.
Elif Şafak’ın İskender isimli kitabını PDF e-kitap olarak indirerek okuyabilir, Simyacı kitap özeti yazımızdan derslerinizde ve ödevlerinizde faydalanabilirsiniz.