Rus yazar Dostoyevski’ ye ait İnsancıklar isimli eser dünya genelinde toplumsal konuları ele alan bütün eserlerin anası niteliğindedir.
Toplumsal düzen içerisindeki tutarsızlıklar, insanların köhneleşmiş ve bayağı hayatlarını göz önüne açıkça seren en önemli eserdir.
Varvara Alekseyevna ve Makar Alekseyeviç ismindeki iki karakter arasında geçen mektuplaşmalar konu edinilmiştir. Bu yazışmalar okundukça kitap okuyucuyu daha fazla içine çeker niteliktedir.
Alekseyeviç küçücük odalarda tıkış tıkış yaşayan insanların olduğu ve sadece bir perde ile ayrılan odasında pencerenin kenarında gördüğü bir kadın hayaline aşık olur. Bu onun yaşama tutunmasındaki ve yazdığı mektupların tek sebebidir.
Kaldığı pansiyona benzer garip yeri Nuh’ un gemisi’ ne benzetir. Her çeşitten ne olduğu belli olmayan ve çok farklı niteliklerde bir dünya insan buraya doluşmuştur. Işin en tuhaf kısmı da fakirlik sebebi ile herkesi küçümser, beğenmez ve devamlı herkesi kötüler.
Aşık olduğu ve bir an olsun onu görme umudu yaşadığı Varvara’ya hediyeler alır, onu mutlu etmek ister ancak hediyelerle mutlu edilemeyecek olduğunu kitap boyunca var olan mektuplarda anlar.
Varvara, hayatı ölümlerle dolu biridir ve bu ancak yazdığı mektuplar okundukça ortaya çıkmaktadır.
Tam bir dram olan hayatını sadece Alekseyeviç ile paylaşmaktadır.
Aslında Varvara tam anlamıyla yaşayan bir ölüdür. Zaman ondan sevdiklerini, hayallerini, umutlarını çalıp gitmiştir. Artık hayattan hiç bir beklentisi yoktur. Işte bu mutsuz dünyanın bir anlık ışığı Alekseyeviç olmuştur.
Kitap içerisinde dönem dönem belirtilen mektupların Haziran Mektupları bölümünde, artık Varvara babasının ölümünden sonra onlara dost gibi yaklaşan ellerin aslında nasıl bir zalimlik içinde olduğunu anlatmaktadır. Esasında onun hayatını ve hayallerini karartan en önemli ayrıntılar bu kısımda gizlidir.
Mektuplaşmalar artar ve bu ikili arasındaki dostluk pekişir. Zaman ve mektuplar yerini ciddi ve samimi bir sevgiye bırakır.
Zamanında içine gömüldüğü karanlıkta içinde kalan bir tutam ışık bu mektuplarda anlık da olsa gün yüzüne çıkar.
Genel manada kitap, Varvara’ nın hayatına odaklanmış halde seyreder. Onun hayatının her köşesinde ortaya çıkan kirli tuzaklar, bir kızın hayatını mahvedecek insanlara yaraşmayacak her türlü izi okuyucu büyük bir dikkatle okuyacaktır.
Veba- Kitap Özeti- Albert Camus
