Tutunamayanlar”, Oğuz Atay’ın dil ve anlatım açısından bir devrim niteliği taşıyan mizansen romanı. Türk roman anlayışını çağdaş roman anlayışıyla aynı seviyeye getiren eser, 1970 yılında TRT Roman Ödülü’nü almaya hak kazanmıştır.
Bu Yazımızda Neler Var :
GİRİŞ
Oğuz Atay’ın “Tutunamayanlar” romanı, Türk romanının alışılmış çizgisinin dışındadır. Romanda olaylara son derece az yer verilmiştir ve genel olarak kişilerin iç dünyası işlenir. Romanın ana kurgusu, Selim Işık adlı kişinin hayata tutunamayarak intihara sürüklenmesi sonucu, yakın arkadaşının intiharın sebeplerini öğrenmeye çalışması üzerine kuruludur. Selim’in yakın arkadaşı Turgut Özben isimli mühendis, Selim’in intihar ederek öldüğünü bir gazete haberinde görür. Arkadaşını ihmal ettiğini düşünen Turgut, olayın çok etkisinde kalır ve intiharın sebeplerini araştırmaya başlar. Öncelikle Selim’in arkadaşları Metin ve Esat ile görüşür. Metin’in anlattıklarına göre, Selim Metin’in birlikte olduğu Zeliha ile ilişkisini önce onaylamamıştır, Metin kızdan ayrıldıktan sonra ise kendisi kıza yaklaşmıştır. Ancak Zeliha, ikisi ile de olmayıp başka biriyle evlenip gitmiştir. Daha sonra Selim’in liseden arkadaşı olduğunu söyleyen Esat ile görüşen Turgut, ondan da Selim’in okumaya olan ilgisini, onun zeki, eğlenceli bir tarafı olduğu öğrenir. Selim’in diğer bir arkadaşı Süleyman Kargı ile tanışır. Ondan Selim’in şiire olan tutkusunu öğrenir. Süleyman Kargı, ona Selim’in yazdığı bir şiiri verir.
[ads]
GELİŞME
Selim’in arkadaşlarıyla görüşmeye devam eden Turgut, bir taraftan da onun yaşadığı eve gidip annesiyle görüşür, Selim’in odasına girip yazdığı notları, kitapları okur. Bu süreçte Turgut’un iç sesine verdiği isim olan Olric, devamlı Selim’le konuşmaktadır. Olric, Turgut’a sürekli kendisini tanıtmakta, Selim ile ne kadar benzer yönleri olduğunu söylemektedir. Bir zaman sonra Turgut, Selim’in kız arkadaşı olduğunu söyleyen Günseli adında bir kızla tanışır. Günseli, Selim ile bir küs bir barışık ilişkileri olduğunu, Selim’in evliliğe yanaşmadığını, Selim’in çok kuşkucu ve geleceğe güveni olmayan biri olduğunu anlatır. Selim’in hastalandığını ve kendisine bir mektup bırakarak intihar ettiğini söyler. Günseli ile görüştükten sonra Turgut, Selim’in ruh halini tam olarak anlamaya başlar. Yaptığı araştırmalar boyunca Selim’in birçok farklı yönü ile karşılaşmıştır. Selim’in intihar etmeden önce son günlerinde “Tutunamayanlar” üzerine bir ansiklopedi yazdığını öğrenir. Bu ansiklopedide Selim, kendi hayatını kısaca anlattığı bir maddeye yer vermiştir. Anlattığına göre Selim, bir kasabada memur çocuğu olarak dünyaya gelir. Küçük yaşta ağır bir hastalık geçirir ve ailesiyle birlikte büyük şehre göç eder. Okul hayatı boyunca çok konuşan bir çocuk olmuştur, bunun yanı sıra kitap okumayı sever, kızlarla gezer. Bu sıralarda Dünya Savaşı meydana gelmiştir. Selim askere gider ve döndükten sonra ona sahip çıkacak kimse yoktur. Kendini kalabalıklar içinde çok yalnız hisseder ve iç dünyasına çekilir. Bu satırları okuyan Turgut, Selim’in iç yaşantısını, onun karanlıkta kalan yönlerini öğrenmiş olur. Selim’in intihara sürüklenmesinin sebeplerini anlar.
SONUÇ
Tüm araştırmaları boyunca edindiği bilgiler ışığında hayatı ve kendini sorgulamaya başlar. Selim’in iç yaşantısında adeta kendini bulur. Kendinin de Selim gibi bir tutunamayan olduğunu düşünür. O da tıpkı Selim gibi düşünüp sorgulayan ama mutlu olamayan biridir. Toplumdan uzaklaşmak isteyen Turgut, bu zamanlarda hep kendi iç sesi olan Olric’e başvurur. Olric, Turgut’a sürekli olarak “efendimiz” şeklinde hitap etmesiyle hafızalara kazınmıştır. Yaptığı araştırmalar ve yaşadığı olaylar sonucu Turgut, Olric’ten başka kimseyle yaşamak istemez. Tüm yaşamını geleneklerin yönettiğini düşünür ve evinden ayrılarak bir trene binip uzaklaşır. Trende tanıştığı bir gazeteciye yazdığı notları vererek gözden kaybolur.
Oğuz Atay’ın Tutunamayanlar isimli kitabını PDF e-kitap olarak indirerek okuyabilir, Tutunamayanlar kitap özeti yazımızdan derslerinizde ve ödevlerinizde faydalanabilirsiniz.